"Układanka" Karin Slaughter

     "Slaughter" w języku angielskim oznacza : rzeź, masakrę, pogrom. I właśnie z tym kojarzą mi się książki autorki o tym samym nazwisku. Jako jedna z nielicznych potrafi jednak utrzymać cienką granicę pomiędzy thrillerem a horrorem. Jej powieści przesiąknięte są klimatem gore, pełne latających kończyn i morza krwi, jednak pomimo całej tej makabry autorka nie zapomniała o jej uczestnikach. Bohaterowie książek Slaughter to postaci pełnowymiarowe, wyraziste i prawdziwe. Ich problemy naprawdę interesują czytelnika, który bardzo szybko  angażuje się w fabułę. Częstym motywem książek autorki były trudne relacje pomiędzy ojcami i córkami. Tym razem schemat ten został zmieniony i na miejsce ojca podstawiono rodzicielkę. Czy i z tym tematem autorka poradziła sobie równie dobrze? Czy skomplikowane relacje na linii matka-córka można w ogóle poddać analizie?

Pewnego dnia Andrea umawia się ze swoją matką Laurą w restauracji by świętować urodziny. Nagle, do położonego w centrum handlowym lokalu, wpada uzbrojony mężczyzna i zaczyna się strzelanina. Na dźwięk strzałów w Laurze budzi się instynkt zawodowego żołnierza. Kobieta bierze sprawy w swoje ręce. Upewniwszy się, że jej córka jest bezpieczna, z zimną krwią zabija napastnika. Andrea nie może uwierzyć własnym oczom. Wydawało jej się, że zna swoją rodzicielkę, spokojną doktor logopedii, mieszkającą w małym nadmorskim miasteczku, która niczym szczególnym się nie wyróżniała wśród lokalnej społeczności. Okazało się, że Laura przez ponad trzydzieści lat ukrywała swoją poprzednią tożsamość. W całą sprawę angażuje się policja, jednak kobieta nie chce z nikim rozmawiać, nawet z własną córką. Każe jej się  wyprowadzić z domu. Andrea za wszelką cenę pragnie poznać sekret matki i udaje się w desperacką podróż śladami przeszłości.

Miłośnicy twórczości autorki wiedzą, czego spodziewać się po jej powieściach. Zdecydowanie nie jest to literatura dla grzecznych, ułożonych dziewczynek. Wszystkie książki Slaughter, które do tej pory czytałam, były zdecydowanie dla dorosłych czytelników, i to tych którzy nie boją się brutalnych, wręcz rzeźnickich scen, zmasakrowanych zwłok, gwałtów, molestowania  oraz skomplikowanych zagadek. Tym razem oprócz zbrodni, morderstwa i przemocy fizycznej mamy całkiem ciekawy wątek psychologiczno-obyczajowy. Głównymi bohaterami, a zarazem narratorami w powieści, są matka i córka. Wydawać by się mogło, że kobiety znają wszystkie swoje sekrety, w końcu przez trzydzieści lat żyły pod jednych dachem i nie raz zwierzały się sobie nawzajem z problemów. Rzeczywistość okazuje się jednak bardziej skomplikowana. Laura przez cały ten czas ukrywała przed córką swoją przeszłość, i nawet teraz, w obliczu tak tragicznych okoliczności, nie chce powiedzieć prawdy. Zastanawialiście się kiedyś, jak może się czuć osoba okłamywana przez całe swoje życie? I to przez najbliższą sercu osobę? Jak wy byście zareagowali jakby wasza matka okazała się kimś obcym, tajemniczym a do tego niebezpiecznym? Ponieważ autorka daje nam wgląd w myśli Andrei, poznajemy odpowiedzi na wszystkie pytania. Dziewczyna nie wie jak ma się zachować, z jednej strony jest przerażona i zrozpaczona a z drugiej zdeterminowana by odkryć wszystkie sekrety. Wraz z nią cofamy się do roku 1968 kiedy to wszystko się zaczęło. Jednak droga do odkrycia prawdy jest długa i wyboista. Andrea jest w szoku, nie może sobie poukładać w głowie tego czego się dowiedziała o swojej rodzicielce, a przecież pozostało jeszcze tyle klocków do dopasowania. Duża część powieści to monologi wewnętrzne bohaterki, momentami przydługie, momentami irytujące, jednak wszystkie one były prawdziwe. Cieszę się, że po zdarzeniu w restauracji, nieśmiała Andrea, nie przeistoczyła się w superbohaterkę która po trupach chciała dogrzebać się do przeszłości. Dziewczyna zachowywała się dokładnie tak, jak po niej oczekiwałam. Miotała się, gubiła drogę, analizowała, rozważała, wchodziła w ślepe zaułki. Dość dużo czasu jej zajęło by sobie to wszystko poukładać w głowie. Było tutaj sporo rozmyślań i powtórzeń, które sprawiły że fabuła momentami traciła na dynamiczności. Jednak nawet to nie miało wpływu na mój odbiór Andrei, której współczułam, polubiłam i z całego serca dopingowałam. Zresztą "Układanka" to powieść pełna mocnych, wyrazistych i odważnych kobiecych sylwetek, tak rzadkich w literaturze kryminalnej.

Kolejną z nich jest matka Andrei, kobieta która kilkadziesiąt lat temu przeżyła piekło na ziemi. Wszystko rozpoczęło się w 1986 roku. Właśnie wtedy poznajemy młodą Laurę, która straciła wszystko co miało dla niej jakąkolwiek wartość. Wiedząc, kto jest sprawcą jej nieszczęścia, kobieta wybiera się do Oslo by dokonać zemsty. Ze spokojnej obywatelki przeistacza się w zdeterminowaną terrorystkę. W rozdziałach "Laury" poznajemy bogatego amerykańskiego biznesmana i jego dysfunkcyjną, patologiczną rodzinę, która jest niczym sekta. Autorka dużo czasu poświęca na analizę stosunków rodzinnych, procesu manipulacji oraz kontroli nad ludzkimi umysłami. Siedząc bezpiecznie w fotelu pewnie zastanawiamy się, jakim cudem tak silna bohaterka, mogła być tak łatwowierna i podatna na sugestię. Zapominamy jednak, że przywódcy sekt czy psychopaci są ludźmi obdarzonymi charyzmą, znającymi techniki manipulowania. Przeraża mnie fakt, że każdego dnia powstają nowe stowarzyszenia religijne, tworzą się różnego rodzaju ugrupowania czy fankluby, których głównym celem jest wykorzystanie członków, zmanipulowanie i wypranie ich mózgów. Choć Laura dokonała strasznego czynu, w głębi serca byłam w stanie zrozumieć i ją i jej pobudki. 
Oprócz manipulacji autorka podejmuje kolejny ważny temat jakim jest zmieniająca się rola kobiety na przestrzeni lat. Muszę przyznać, że cieszę się z faktu, iż nie urodziłam się w czasach mojej mamy, albo jeszcze gorzej, babci. Był to okres kiedy przedstawicielki płci pięknej traktowane były z przymrużeniem oka. Nie wymagało się od nich fachowej wiedzy, do szkoły uczęszczały jedynie pro forma. Wierzono, że matematyka, fizyka i ogólnie nauki ścisłe, nie będą im do niczego potrzebne, gdyż kobietom nie wypada być inżynierem czy innego rodzaju specjalistą. Mają na to za małe "móżdżki". Najlepiej wypadały w roli pielęgniarek, bibliotekarek czy ekspedientek, czyli w typowo kobiecych zawodach. Jeśli od najmłodszych lat słyszycie, że nie nadajecie się do sportu czy zajęć technicznych, to chcąc nie chcąc w końcu zaczynacie w to wierzyć. Młodzi ludzie starszych pokoleń byli zdeterminowani by się wykazać przed rodzicami i społeczeństwem. Pewnych rzeczy im po prostu nie wypadało, jak zbyt długo mieszkać z rodziną czy być bezrobotnym. Młode dziewczyny wychodziły za mąż, chłopcy imali się zajęć do których niekoniecznie pałali miłością. Dla kontrastu mamy tutaj nowoczesną, choć nieśmiałą i zwyczajną, przedstawicielkę pokolenia XXI wieku. Ma ponad 30 lat i nadal mieszka w domu rodzinnym. Jej matka zadbała o to by dziewczyna miała lekkie życie, bez większych trosk i problemów. W języku angielskim, takich nadmiernie zainteresowanych życiem swoich pociech rodziców, nazywają "helicopter parents". Andrea balansowała na granicy dorosłości nigdy tak naprawdę się w niej nie zanurzając. Odkrywając prawdę o swojej matce, dziewczyna musiała dorosnąć i wziąć odpowiedzialność za własne czyny, poznać siebie. Nigdy nie przypuszczałam, że krwawy thriller będzie tak znakomitą książką psychologiczną.

Choć "Układanka" jest książką zdecydowanie różną od poprzednich dzieł autorki, to muszę przyznać, że na ich tle wypadła niczym barwny ptak. Oczywiście nie chcę przez to powiedzieć, że cykl o Willu Trencie czy Hrabstwie Grant, były gorsze. Były po prostu inne. "Układanka" jest zdecydowanie mniej krwawa niż jej poprzedniczki. W przypadku kiedy poziom krwi w "Dobrej córce" wyniósł by 10/10 punktów, tak tutaj jest on niższy o połowę. Kiedy tempo akcji w "Mieście glin" pędziło na łeb na szyję, tak tutaj prym wiedzie dialog wewnętrzny i retrospekcje. Nadal jednak jest ciekawie, zwroty akcji są przemyślane a fabuła dopracowana, choć momentami niewiarygodna. Już kolejny raz autorka stworzyła dzieło od którego nie idzie się oderwać, ostrą jazdę z zakręconymi postaciami, morderstwami, zemstą, bólem, chorobą i miłością. Zdecydowanie polecam. 


Tytuł : "Układanka"
Autor : Karin Slaughter
Wydawnictwo : HarperCollins Polska
Data wydania : 3 października 2018
Liczba stron : 480
Tytuł oryginału : Pieces of Her



Za możliwość przeczytania i zrecenzowania książki serdecznie dziękuję wydawnictwu :   



http://www.harpercollins.pl/

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Copyright © 2014 CZYTANKA NA DOBRANOC , Blogger